Rác thải nhựa trên biển đang trở thành một trong những mối nguy hại và đe dọa nghiệm trọng đến sinh vật biển và cả con người. Hơn bao giờ hết, con người cần hiểu rõ hơn những tác hại của rác thải nhựa gây ra cũng như biết được các biện pháp xử lý kịp thời. Hãy cùng Pan Trading JSC tìm hiểu vấn đề này trong bài viết dưới đây để nắm được cách bảo vệ môi trường biển.
1. Tình trạng rác thải nhựa trên biển
Theo Báo cáo của tạp chí khoa học Science thuộc Hiệp hội Mỹ thì đến nay thế giới đã thải ra môi trường 6,3 tỉ tấn rác thải nhựa, trong đó:
- 9% rác thải nhựa được tái chế
- 12% rác thải nhựa được đốt
- 79% còn lại tồn tại trong môi trường tự nhiên, bao gồm cả môi trường biển.
Một thống kê khác từ tổ chức Bảo vệ môi trường biển Ocean Conservancy (Mỹ), mỗi năm có khoảng 8 triệu tấn nhựa thải ra biển trên toàn thế giới. Đến năm 2025 dự kiện cứ 3 tấn cá sẽ có 1 tấn rác thải nhựa.
Cũng theo Ocean Conservancy, trong số 8 triệu tấn rác thải nhựa bị thải ra biển đó thì có:
- 94% rác thải nhựa tập trung ở đáy đại dương với mật độ 70 kg/km2
- 1% rác thải nhựa nổi trên bề mặt biển với mật độ 0,74 kg/km2
- 5% rác thải nhựa ở gần bờ biển với mật độ 2.000kg/km2.
Hình ảnh rác thải nhựa tại các bờ biển của Việt Nam
Điều này cho thấy, số lượng rác thải nhựa trên biển mà chúng ta nhìn thấy mỗi ngày trên biển là rất ít so với con số thực tế.
Ở Việt Nam, theo Bộ Tài nguyên và Môi trường thì lượng rác thải nhựa thải ra biển mỗi năm là 0,28 tấn – 0,73 tấn, chiếm 6% và là nước xếp thứ 4 về lượng rác thải nhựa trên biển của toàn thế giới.
2. Nguyên nhân gây ô nhiễm rác thải nhựa trên biển
Rác thải nhựa đang là nỗi bận tâm của nhiều người
Vấn đề ô nhiễm rác thải nhựa trên biển do các nguyên nhân:
- Rác thải nhựa từ đất liền trôi ra biển. Thực tế nguyên nhân chính là do ý thức của con người khi xả rác ra sông, xả rác trên đường phố và khi có gió và mưa các rác thải se cuốn trôi xuống cống ra biển. Hoặc nhiều loại rác thải nhựa như khăn ướt, bông tẩy trang, băng vệ sinh,.. bị xả xuống bồn cầu rồi ra cống tới biển.
- Rác thải nhựa từ hoạt động du lịch: Nhiều người khi đến các địa điểm du lịch và tham gia các hoạt động vui chơi và không có ý thức nên đã xả rác tại bãi biển.
- Rác thải nhựa do hoạt động đánh bắt hải sản: Những chiếc lưới, dụng cụ đánh bắt hỏng bị vứt đi hoặc rơi xuống biển, và cả chất thải từ tàu lưu thông trên biển cũng là nguyên nhân làm tăng rác thải nhựa trên biển.
Ngoài ra, đôi khi rác thải nhựa cũng do do sự tàn phá từ bão, sóng thần cuốn theo đồ đạc, vật dụng bằng nhựa, rác thải nhựa từ đất liền xuống biển.
3. Tác hại của rác thải nhựa trên biển
3.1 . Ảnh hưởng đến sinh vật biển
3.1.1. Làm giảm khả năng hấp thu thức ăn của sinh vật
Theo thông tin từ Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam thì có khoảng 267 loài sinh vật biển đã bị vướng hoặc ăn phải các mảnh vi nhựa trên biển, trong đó:
Trung bình trong mỗi con cá có 2,1 mảnh nhựa.
- Sinh vật biển như chim, rùa, động vật có vú… thường nhầm rác thải nhựa là thức ăn và nuốt chúng vào.
- Rùa biển thường nhận nhầm túi nilon là sứa.
- Hải âu lại tưởng mảnh nhựa đỏ là mực…
Rác thải nhựa sau khi vào cơ thể sinh vật sẽ gây tổn hại thành ruột hoặc gây tắc nghẽn, dẫn tới giảm khả năng hấp thụ, thậm chí gây tử vong.
Rùa biển bị mắc kẹt vào lưới đánh cá
3.1.2. Tác động đến nội tiết và điều hòa hormone trong cơ thể sinh vật
Khi sinh vật biển ăn phải rác thải nhựa, mà trong nhựa có chứa các chất phụ gia sẽ tác động tiêu cực đến hệ thống nội tiết và điều hòa hormone trong cơ thể chúng.
3.1.3. Nguy cơ gây ra bệnh và cái chết cho sinh vật qua đường ăn uống
Cục quản lý Đại dương và Khí quyển quốc gia Mỹ cho biết mỗi năm có khoảng 100.000 động vật có vú biển, hàng triệu loài cá, chim biển đã chết vì ăn rác thải nhựa.
Các sinh vật biển này có thể chết do nhựa hoặc bị thiếu thức ăn do nhựa đã giết chết các sinh vật trong chuỗi thức ăn của chúng.
Còn theo kết quả nghiên cứu khoa học của UC Davis thì đã có trường hợp chim biển chết do ăn phải rác thải nhựa. Và họ ước tính đến năm 2050 sẽ có 99% chim biển ăn nhầm rác thải nhựa.
3.1.4. Gây ra cái chết của sinh vật biển khi bị kẹt
Đối với những sinh vật biển khi vướng vào lưới đánh cá bị bỏ đi hoặc các loại rác thải nhựa khác, chúng sẽ không thể thoát ra được nên sẽ yếu dần và chết.
3.1.5. Phá hủy sự đa dạng sinh học
Rác thải nhựa sẽ gây ra cái chết của nhiều loài sinh vật biển nhất là những loài quý hiểm, dẫn đến nguy cơ tuyệt chủng hoặc làm phá hủy, suy giảm đa dạng sinh học.
Sinh vật biển nhầm tưởng rác thải nhựa là thức ăn
Ngoài ra còn làm thay đổi cấu trúc, thành phần loài của hệ sinh thái do việc chuyên chở các sinh vật ngoại lai thông qua rác thải nhựa từ nơi khác đến.
3.2. Ảnh hưởng đến sức khỏe con người
3.2.1. Ảnh hưởng tới sức khỏe của con người qua đường ăn uống
Con người có thể chịu ảnh hưởng gián tiếp từ rác thải nhựa do ăn phải sinh vật biển đã ăn rác thải nhựa hoặc đã nuốt, ăn các sinh vật khác chứa độc nhựa.
Theo báo cáo được đăng trên website Khoahoc.TV đã có 25% số cá trong siêu thị California (Mỹ) và 28% số cá trong chợ của Indonesia có chứa hạt vi nhựa khó phân hủy ở bên trong. Các nhà khoa học cho biết nếu con người ăn phải các sinh vật này có thể bị các bệnh như vô sinh, ung thư,…
Rác thải nhựa ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của con người
3.2.2. Ảnh hưởng đến nguồn nước sinh hoạt
Chất độc hại trong rác thải nhựa nếu để lâu ngày có thể ngấm vào nguồn nước, hồ chứa nước ngầm. Và rất có thể con người sẽ uống phải nước đã bị nhiễm độc hoặc ăn phải rau cỏ, trái cây đã nhiễm độc nhựa từ đất.
3.2.3. Ảnh hưởng đến hoạt động du lịch
Khi môi trường bị ô nhiễm thì những khu du lịch sẽ không tránh khỏi việc bị ảnh hưởng. Khách du lịch cũng có ấn tượng không tốt về các điểm du lịch này, gây ảnh hưởng đến sự phát triển du lịch đất nước.
Bên cạnh đó, rác thái nhựa có thể làm khu du lịch không thể phục hồi lại được và trở thành điểm du lịch “chết”.
Rất dễ biến thành khu du lịch "chết" vì rác thải biển
3.2.4. Ảnh hưởng đến hoạt động khai thác thủy hải sản
Số lượng sinh vật biển chết vì rác thải nhựa nhiều thì sản lượng khai thác thủy hải sản giảm. Hơn nữa, rác thải nhựa chặn cửa hút nước hoặc vướng vào lưới đánh cá, cuốn vào chân vịt,… có thể gây hỏng hóc thiết bị.
4. Giải pháp giảm thiểu ô nhiễm rác thải biển
4.1. Thay đổi từ mỗi người
- Không vứt rác thải ra sông, kênh, ao vì đây là nguồn rác chính đổ thẳng ra biển. Bên cạnh đó hãy có thói quen phân loại rác và vứt rác đúng nơi quy định để tái chế, hủy bỏ đúng quy trình.
- Không vứt rác ra bãi biển, nâng cao ý thức du lịch biển. Cần dọn dẹp rác thải ngay sau khi thực hiện các hoạt động du lịch trên biển.
- Thực hiện các biện pháp tuyên truyền, giáo dục, tuyên dương những cá nhân, tập thể điển hình góp phần làm sạch môi trường.
- Hạn chế sử dụng đồ nhựa, nhất là đồ nhựa dùng một lần: Hiện nay, nhiều nước đã sản xuất và bán túi polythene hay đánh thuế rất cao các sản phẩm từ túi nhựa, vật liệu đóng gói.
Mọi người cần phải chung tay bảo vệ môi trường biển, hạn chế rác thải biển
4.2. Sử dụng máy vệ sinh môi trường chuyên dụng
Song song với việc lên kế hoạch bảo vệ môi trường biển bằng cách tuyên truyền hay khuyến khích sử dụng các sản phẩm có thể phân hủy thì việc thu gom rác thải và cải thiện môi trường biển là việc tiên quyết cần làm.
Việc thu gom rác thải ở bãi biển và các thành phố ven biển sẽ tiết kiệm rất nhiều thời gian và nguồn lực khi áp dụng công nghệ và các thiết bị chuyên dụng vệ sinh môi trường như sử dụng Xe cào rác bãi biển để thu gom rác trên các bờ biển.
Xe cào rác bãi biển giúp làm sạch rác thải biển nhanh chóng, hiệu quả
Với các tính năng chuyên biệt được tích hợp để làm sạch, Xe cào rác bãi biển có những tính năng ưu việt như:
- Hệ thống băng tải S-belt cào và nhặt rác giúp nhặt được tất cả các loại rác lớn nhỏ khác nhau: hộp, lon, mảnh chai thủy tinh, nhựa, tàn thuốc, rong biển, vỏ sò…
- Răng cào được làm bằng thép không rỉ chống ăn mòn ở môi trường nước biển, tính linh hoạt cao, bền bỉ, có thể cào sâu đến 150mm với thiết kế đặc biệt chống gãy khi thu gom rác lớn.
- Hệ thống lọc rác được kết nối với đầu kéo cực kỳ dễ dàng, tính linh động cao phù hợp với nhiều loại địa hình
- Dễ dàng vận hành, quay đầu trong phạm vi hẹp
PAN TRADING JSC là đơn vị uy tín & kinh nghiệm cung cấp giải pháp và thiết bị hợp:
- Chuyển giao công nghệ và thiết bị tiên tiến bậc nhất thế giới trong lĩnh vực vệ sinh môi trường (xe quét rác chuyên dụng, máy sàng cát, xe cào rác bãi biển…)
- Đội ngũ nhân viên nhiều năm kinh nghiệm và trình độ chuyên môn cao, được đào tạo bài bản từ các chuyên gia của các tập đoàn, chúng tôi mang đến giải pháp đầu tư tối ưu và toàn diện cho khách hàng.
- Chú trọng dịch vụ sau bán hàng:
● Đào tạo chuyên sâu và hướng dẫn vận hành, giúp khách hàng hiểu rõ và sử dụng thành thạo sản phẩm
● Hỗ trợ kỹ thuật 24/7: luôn có mặt để hỗ trợ khách hàng nhanh chóng, kịp thời đảm bảo việc kinh doanh của khách hàng không bị gián đoạn